Ponieważ hipoksja (niedobór tlenu) oraz niedokrwienie leżą u źródeł bardzo wielu chorób układu nerwowego, HBOT odgrywa ogromną rolę w leczeniu tych patologii.
Hiperbaryczna terapia tlenowa jest z coraz większym powodzeniem wykorzystywana w terapii schorzeń neurologicznych. Choć ciężar mózgu stanowi zaledwie ok. 2 % całej masy ciała, narząd ten ma imponujące potrzeby energetyczne – wykorzystuje ponad 20 % tlenu zużywanego przez organizm. Nic więc dziwnego, że zwiększona dawka tego życiodajnego pierwiastka okazuje się lecznicza w przypadku wielu dolegliwości neurologicznych.
Korzyści
Zwiększona podaż tlenu w przypadku chorób o podłożu neurologicznym:
- redukuje hipoksję
- poprawia mikrokrążenie
- dzięki efektowi wazokonstrykcji zmniejsza obrzęk mózgu
- stymuluje angiogenezę
- stymuluje neurogenezę
- redukuje stan zapalny
- pobudza do życia uśpione rejony i komórki mózgu
- sprzyja odbudowie bariery krew-mózg (BBB) w przypadku niedokrwienia mózgu
Badania
Lekarze stosujący H
BOT już od dziesięcioleci obserwują korzystne działanie tlenu podawanego pod ciśnieniem w leczeniu schorzeń mózgu (prace dr Paula G. Harcha). Dr George Mychaskiw, anastezjolog z Nemours Children’s Hospital na Florydzie, w celu wykazania skuteczności HBOT w leczeniu chorób neurologicznych prowadził doświadczenia na zwierzętach. Ale dopiero dr Shai Efrati z Uniwersytetu w Tel Avivie poddał badaniu 74 ofiary udaru mózgu.
Eksperyment Efratiego
Efrati i jego współpracownicy przetestowali 74 pacjentów, którzy doznali udaru mózgu na 6-36 miesięcy przed badaniem. Pacjentów podzielono na dwie grupy oraz poddano skrupulatnym testom badającym aktywność ich mózgów i funkcje neurologiczne. Członków grupy HBOT w ciągu 2 miesięcy poddano 40 sesjom (5 dni w tygodniu) tlenoterapii hiperbarycznej. Każda sesja trwała 90 minut, a pacjent oddychał 100 % tlenem. Po zakończeniu badania okazało się, że pacjenci z grupy HBOT odnotowali wyraźne postępy jeśli chodzi o funkcje neurologiczne (lepsze posługiwanie się mową, ustępowanie paraliżu, poprawa czucia), jak również polepszenie ogólnej jakości życia. W grupie kontrolnej nie zaobserwowano żadnych pozytywnych zmian. Wyniki tomografii SPECT korelowały z poprawą kliniczną (grupa HBOT), lub jej brakiem (grupa kontrolna).
„Uraz mózgu powoduje kilka rodzajów uszkodzeń. Najpoważniejszym z nich jest martwica. Tkanka umiera i nic już nie można zrobić. Jednak jeśli przyjrzeć się tkankom, które ją otaczają, okaże się, że zachowały one funkcje metaboliczne. I to właśnie te obszary możemy pobudzać do efektywniejszej pracy”, mówi Efrati. Według Izraelczyka komórki tych tkanek zostały upośledzone, jednak mają wystarczającą ilość energii, by utrzymać się przy życiu. Problemem jest brak możliwości wysyłania impulsów. Dodatkowy tlen dostarczany podczas sesji HBOT zapewnia regenerację tych komórek, a co za tym idzie – odzyskanie przez nie właściwych funkcji życiowych oraz potencjału czynnościowego.
Bibliografia:
S. Efrati, G. Fishlev, Y. Bechor, O. Volkov, J. Bergan, K. Kliakhandler, I. Kamiager, N. Gal, M. Friedman, E. Ben-Jacob, H. Golan. Hyperbaric Oxygen Induces Late Neuroplasticity in Post Stroke Patients – Randomized, Prospective Trial. PLoS ONE, 2013; 8 (1): e53716 DOI: 10.1371/journal.pone.0053716
Harch PG, Andrews SR, Fogarty EF, Amen D, Pezzullo JC, et al. (2012) A phase I study of low-pressure hyperbaric oxygen therapy for blast-induced post-concussion syndrome and post-traumatic stress disorder. Journal of neurotrauma 29: 168–185. doi: 10.1089/neu.2011.1895
Golden ZL, Neubauer R, Golden CJ, Greene L, Marsh J, et al. (2002) Improvement in cerebral metabolism in chronic brain injury after hyperbaric oxygen therapy. Int J Neurosci 112: 119–131. doi: 10.1080/00207450212027
Zhang JH, Lo T, Mychaskiw G, Colohan A (2005) Mechanisms of hyperbaric oxygen and neuroprotection in stroke. Pathophysiology 12: 63–77. doi: 10.1016/j.pathophys.2005.01.003
K.K. Jain, Textbook of Hyperbaric Medicine, 5th revised and updated edition, Hogrefe and Huber Publishers, Gottingen, 2009, Rozdział 17, The Use of HBO in Treating Neurological Disorders.