Każdy z nas słyszał o antyoksydantach i ich prozdrowotnym potencjale. Zwykle wśród antyutleniaczy wymienia się witaminy C, A i E, flawonoidy czy karotenoidy. Dlatego dobrze wiemy, gdzie ich szukać. Mało natomiast mówi się o glutationie. A szkoda, bo ten tripeptyd zbudowany z reszt aminokwasowych oddziałuje na nasz organizm w niezwykle korzystny sposób – jego optymalny poziom gwarantuje sprawne przebieganie procesów odtruwania organizmu oraz usuwania wolnych rodników. Ponadto zapobiega przedwczesnemu starzeniu, chroni przed chorobami nowotworowymi i neurologicznymi oraz wspomaga pracę układu odpornościowego. Ponieważ suplementacja glutationu nie ma sensu – jest on trawiony i rozkładany na aminokwasy – warto zadbać, by organizm dysponował wszystkimi składnikami niezbędnymi do jego syntezy. Warto też zdawać sobie sprawę, że zabiegi w komorze hiperbarycznej optymalizują proces produkcji glutationu w organizmie.
Budowa, występowanie i funkcje
Glutation jest związkiem organicznym posiadającym silne właściwości antyoksydacyjne. Zbudowany z trzech aminokwasów – cysteiny, glicyny i glutaminy – znajduje się w każdej komórce ludzkiego organizmu i wspomaga jego optymalne działanie. Ponieważ glutation występuje wewnątrz komórki (w przeciwieństwie do pozostałych antyoksydantów) jego działanie jest wyjątkowo silne. Nazywa się go królem antyoksydantów ponieważ bierze udział w wielu funkcjach komórkowych, takich jak detoksykacja, produkcja koenzymów, transport aminokwasów czy funkcjonowanie limfocytów. Dodatkowo glutation posiada wyjątkową właściwość optymalizowania działania pozostałych przeciwutleniaczy, takich jak witamina C i E, koenzym Q10 czy kwas alfa-liponowy. Warto również wspomnieć, że glutation ułatwia syntezę białka, zwiększa uwodnienie komórek oraz zasoby glikogenu mięśniowego. Pomaga również w naprawie komórek zniszczonych przez stres, promieniowanie elektromagnetyczne, zanieczyszczenie środowiska czy infekcje.
Głównym zadaniem pełnionym przez glutation jest ochrona komórek i ich mitochondriów przed zniszczeniami oksydacyjnymi. Ale glutation nie jest jedynie antyutleniaczem – jest również elementem kluczowym w przemianach energetycznych, detoksykacji i prewencji chorób pojawiających się wraz z wiekiem. Niedobór glutationu kojarzony jest z takimi dolegliwościami, jak:
- choroba Alzheimera
- choroba Parkinsona
- choroby autoimmunologiczne
- nowotwory
- dysfunkcje mitochondriów
- astma
- choroba zwyrodnieniowa stawów
- przewlekłe zmęczenie
Glutation zwiększa aktywność hormonu wzrostu, optymalizuje spalanie tkanki tłuszczowej, obniża stężenie kortyzolu we krwi i poziom kwasu mlekowego. Zalecany jest również osobom prowadzącym aktywny tryb życia.
Glutation jest najważniejszym nieenzymatycznym czynnikiem antyoksydacyjnym, jakim dysponuje organizm. Występuje w każdej komórce organizmu, a szczególnie bogate w jego zasoby są nerki, wątroba i soczewka oka. Aby jak najdłużej cieszyć się pełnią zdrowia, warto zadbać, by organizm otrzymywał wszystkie niezbędne składniki potrzebne do jego syntezy.
Jak zoptymalizować produkcję glutationu
Produkcja glutationu spada wraz z wiekiem. Jednak istnieją sposoby, by zwiększyć ilość glutationu produkowanego przez organizm. Oto one:
- spożywanie produktów bogatych w siarkę: brokułów, kapusty, brukselki, kalafiora, czosnku, cebuli
- suplementacja NAC (n-acetylocysteiną) stanowiącą prekursor dla glutationu
- suplementacja kwasem alfa-liponowym, który odgrywa istotną rolę w przemianie glutationu z formy utlenionej do formy zredukowanej
- spożywanie witamin niezbędnych dla właściwej metylacji (witamina B6, B9, B12, biotyna)
- spożywanie produktów bogatych w selen (orzechy brazylijskie, tuńczyk, sardynki, wątroba, jajka, szpinak)
- spożywanie ostropestu plamistego
- spożywanie dobrej jakości białka będącego źródłem cysteiny i aminokwasów uczestniczących w syntezie glutation
Bibliografia:
Haapaniemi, T., Sirsjo, A., Nylander, G., Larsson, J. Hyperbaric oxygen treatment attenuates glutathione depletion and improves metabolic restitution in postischemic skeletal muscle. Free Radic Res. 1995;23:91–101.
http://www.huffingtonpost.com/dr-mark-hyman/glutathione-the-mother-of_b_530494.html
D. Rossignol, Hyperbaric oxygen treatment for inflammatory bowel disease: a systemic review and analysis